عناوین و اسامى قرآن کریم :
قرآن کریم به عناوین و اسامى متعددى نامیده شده که مشهورترین آنها عبارتند از : قرآن , فرقان , کتاب , ذکر و تنزیل .
1 - قرآن :حدود 58 مورد در کتاب خدا از این لفظ براى نامیدن کلام الهى یاد شده است . درباره قرآن و مبدأ اشتقاق آن میان علماء اختلاف نظر وجود دارد . شافعى معتقد است که کلمه قرآن از هیچ مبدئى مشتق نشده است . زجاج , قرآن را مشتق از ( قرء ) به معنى جمع و گردآورى مى داند . لحیانى , قرآن را مشتق از ( قرء ) به معنى قرائت و پیرو هم آوردن و خواندن مى داند . فراء نیز قرآن را مشتق از قراین جمع قرینه مى داند .
2 - فرقان :هفت مورد در قرآن از این کلمه یاد شده است که در دو مورد , مراد قرآناست و وجه تسمیه آنرا بدو صورت آورده اند : یکى بعلت آنکه قرآن , فارق میان حق و باطل است و یک معناى دیگر آن نجات دادن است .
3 - کتاب :این کلمه در حدود دویست و هفتاد و پنج مورد در قرآن بکار رفته که در اکثر موارد , منظور قرآن کریم است . لازم بیادآورى است که از قرآن در میان منابع فقه اسلام نیز به عنوان کتاب یاد مى شود .
4 - ذکر :این کلمه نیز در آیات متعددى بکار برده شده که در بعضى موارد , مراد قرآن کریم است ( انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون سوره حجر آیه 9 )
5 - تنزیل : چون کلمه تنزیل غالبا از نزول تدریجى قرآن حکایت میکند و چندین بار در قرآن مورد استفاده واقع شده ( و انه لتنزیل رب العالمین سوره شعراء آیه 192 ) ، کلام الهى نیز از این جهت , تنزیل هم نامیده مى شود .
علاوه بر اسامى و عناوین فوق که از جمله شایع ترین و معروف ترین نامهاى قرآن است , از طرف گروهى از دانشمندان اسامى متعدد دیگرى براى قرآن آورده شده , از جمله , شیخ طاهر جزایرى در کتاب ( التبیان ) اسامى قرآن را به نود و اندى رسانده است و سیوطى نیز به نقل از کتاب ( البرهان ) پنجاه و پنج نام براى قرآن ذکر کرده است .
منبع: مباحثى از اصول فقه، دکتر سید مصطفی محقق داماد