*سد یعنی منع، جلوگیری
*ذرایع جمع ذریعه است ( ذریعه به معنای وسیله است)
سد ذرایع: یعنی ما باید از مارهای مباحی که موجب تحقق عمل حرامی می شود جلوگیری گردد
مثال:
*فروش چاقو عملی مباح است ولی فروش چاقو به فردی که با آن دیگری را به قتل می رساند،بر اساس قاعده سدذرایع حرام است
*فروش تخم مرغ عملی مباح است ولی فروش آن به فردی که با آن قمار میکند بر اساس قاعده سدذرایع حرام است
حجیت سد ذرایع:
شیعیان سد ذرایع را حجت نمی دانند ولی در میان اهل سنت،اکثراً آن را حجت می دانند
فتح ذرایع هم بر عکس سد ذرایع است
فتح ذرایع یعنی کارهای مباحی که موجب تحقق عمل واجبی می شوند بر ما واجب است
مثلا رفتن بخه حج واجب است و گرفتن بلیط حج مباح است ( ولی چون گرفتن بلیط راه رسیدن به این واجب - یعنی حج - است، بر اساس فتح ذرایع واجب می شد )