تحقیق مناط

منظور از تحقیق مناط یعنی ما هم حکم را میدانیم و هم علت حکم را .ولی نمیدانیم که مصداقی ، علت حکم را دارد یا نه .

مثال 1)

 مثلا" ما میدانیم که ملاک و مناط قبول اقرار ، عاقل بودن فرد اقرار کننده است ولی نمیدانیم که فرد اقرار کننده عاقل است یا نه . پس قاضی باید تحقیق مناط کند . یعنی باید ببیند که فرد اقرار کننده عاقل است یا نه .

مثال 2)

وقتی فردی به دادگاه احضار می شود ، در صورتی که مبتلا به بیماری ای باشد که آن بییماری مانع حرکت کردن او باشد ، این بیماری عذر موجه برای عدم حضور در دادگاه محسوب می شود .

پس ما میدانیم که ابتلا به مرضی که مانع حرکت است ، عذر موجه محسوب می شود ولی نمیدانیم که اینم فرد ( مثلا" زید ) ، آیا مبتلا به بیماری ای که مانع حرکت است ، میباشد یا خیر .

لذا به تحقیق مناط می پردازیم ، یعنی بررسی می کنیم که این فرد ( زید ) مبتلا به این بیماری هست یا نه .