صحیح و اعم

صحیح و اعم 
الف : صحیح : صحیح یعنی تام الجراء و شرایط . مثل نماز صحیح .
در مفابل صحیح فاسد یا باطل قرار دارد و به معنی این است که یکی از اجزایش وجود ندارد مثل نمازی که حمد ان خوانده نشده است .
ب- صحیح و اعم : دانشمندان اصول اختلاف کرده اند که اسامی عبادات مانند لفظ صلات، زکات، صوم و حج و همچنین اسامی معاملات مانند لفظ بیع ، اجاره ، نکاح و غیره ،ایا فقط برای معنای صحیح این معاملات و عبادات وضع شده اند و یا اعم از صحیح و فاسد ؟
سوال : ایا لفظ عبادات و معاملات فقط برای معنای صحیح کاربرد دارد و یا شامل معنای غیر صحیح ان هم می باشد ؟
در پاسخ علماء دو دسته اند :
دسته اول اعتقاد دارند که الفاظ عبادات و معاملات فقط برای معنای صحیح وضع شده است . ( صحیحیون )
دسته دوم باوردارند که الفاظ عبادات و معاملات هم برای معنای صحیح و هم برای معنای فاسد وضع شده است که به این گروه اعمی گویند .
نکته : مشهور علماء صحیحی هستند .
سوال : بحث صحیح و اعم کجا مطرح می شود ؟ و فایده ان چه می باشد؟
الف - محل نزاع : صحیح و اعم
قاعده : هر گاه در شرط بودن یا جزء بودن امری در یک ماهیتی تردید شود موضوع صحیح و اعم کاربرد پیدا می کند .
در مورد نماز بین علماء اختلاف است که سوره در نماز لزم است یا خیر؟
در عبادات : نماز : یک عده از علماء اعتقاد دارند قرائت سوره در هنگام نماز لزم است و عده ای دیگر اعتقاد دارند که خواندن آن لزم نمی باشد . اختلاف در خواندن و یا نخواندن سوره است .
در هنگام انعقاد » بیعت اشتریت « در معاملات : بیع : در مورد بیع هم بین علماء اختلاف وجود دارد که آیا بیان صیغه عقد بیع آن لزم است یا نه؟ . دراین مورد هم یک عده از علماء اعتفد دارند که گفتن صیغه مذکور لزم است و دسته ای دیگر از انها اعتقاد دارند که گفتن صیغه لزم نیست. ( محل نزاع ) صیغه در بیع مانند سوره در نماز است منتها صیغه شرط و سوره جزء می باشد .
ب- فایده نزاع : ممکن است پرسیده شود بحث صحیح و اعم جه فایده ای دارد ؟پاسخ با بیان دو مثال بیان می شود:
اعمی می گویدلفظ نماز و بیع هم برای نماز و بیع صحیح و هم برای نماز و بیع باطل ( بدون سوره ، بدون صیغه ) وضع شده است ولی صحیحیون اعتقاد دارند که این الفاظ قسم صحیح انها را در بر دارد .
نکته : بیع از نظر اعمی : بیع با همه شرایط صحیحیون بجز صیغه
نکته : نماز از نظر اعمی : نماز با همه شرایط صحیحیون بجز سوره
حال بررسی می کنیم نظر صحیحییون و اعمی ها را در باره نماز و بیع :
اول : صحیحیون :
الف- نماز : صحیحی ها به اصل احتیاط اعتقاد دارند . صحیحی ها می گویند واضع لفظ صلاه را برای نماز صحیح و تام اجزاء و الشرایط. وضع کردهاست .
ب- بیع : صحیحی ها در هنگام انعقاد عقد بیع صیغه ان را به زبان عربی (بعت اشتریت) را هم می خوانند . بعبارت دیگر انها بیع بدون صیغه را صحیح نمی دانند .
دوم : اعمی ها :
الف - نماِز : اعمی ها اهل ریسک هستند و اعتقاد دارند که واضع لفظ صلاه را برای صلاه صحیح و فاسد وضع کرده است.
ب- بیع : در بیع اعمی به گفتن صیغه اعتقاد ی ندارد و عقد بیع را بدون گفتن صیغه بجای می آورد .
بطور خلاصه : صحیحی جزء یا شرط مشکوک بجای می آورد و اعمی جزء یا شرط مشکوک بجای نمی آورد .