دلالت تنبیه و ایماء
هر گاه مدلول التزامى کلامى چنان نباشد که راست بودن یا درست بودن کلام بر آن مدلول , متوقف باشد لیکن اقتران و ارتباط آن با حکم بطورى باشد که علت بودن آن مدلول براى آن حکم دانسته شود دلالت کلام را بر این مدلول بنام دلالت تنبیه و ایماء می خوانند مانند اینکه کسى به شارع بگوید: نماز را در جامه اى ناپاک گزارده ام . پس شارع پاسخ دهد که: نماز ترا اعاده کن . چه نزدیک شدن این حکم بمورد سؤال دلالت دارد که ناپاک بودن جامه در نماز , موجب حکم ببطلان و علت وجوب اعاده آن گشته پس , ارباب تنفیح مناط قطعى , گفته میشود که این حکم بهمان شخص و همان واقعه اختصاص ندارد بلکه ناپاک بودن هر جامه و براى هر کس و در هر زمان موجب بطلان نماز و علت اعاده آنست .
منبع: تقریرات اصول فقه دکتر شهابی . نویسنده : عباس فربد