قیاس مستنبط العله :
فرض کنید دکتر به بیمار بگوید انار نخور .حال مریض میخواهد تمشک بخورد ولی حکم انرا نمیداند یعنی نمی داند که میتواند تمشک بخورد یا نخورد . دراینجا دکتر علت این که مریض نباید انار بخورد را نگفته ولی خود بیماز استنباط می کن که چون انار ترش است نباید بخورد . لذا میگوید تمشک هم چون ترش است نباید بخورد .
اگر دقت نمایید در اینجا، پزشک علت حکم را نگفته ولی خود بیمار علت حکم را استنباط می کند
پس فرق قیاس منصوص العله و قیاس مستنبط العله از این نکته فهمیده می شود . در قیاس منصوص العله علت حکم صریحا بیان شده ولی در مستنبط العله علت حکم صریحا بیان نشده